Podstawy indonezyjskiej gramatyki. Część 1

współautorem poniższego cyklu jest tłumacz przysięgły języka indonezyjskiego, Iwona Handayani Bobrowska

Pierwszy, z trzyczęściowej serii, artykuł dotyczący podstaw gramatyki języka indonezyjskiego. Dziś skupimy się na czasie przeszłym, przyszłym i teraźniejszym oraz na podawaniu daty i godziny w języku indonezyjskim.

1. Czas przyszły w języku indonezyjskim

Dodanie słówka „akan” to najczęstszy sposób mówienia o czymś co wydarzy się w przyszłości:

• Dia akan lulus tahun 2022 = On ukończy studia w 2022 roku

W nieformalnych zdaniach „akan” może być zastąpione słowem „mau”, które dosłownie oznacza „chcieć”:

• Dia mau lulus tahun 2022 = On (dosłownie) chce ukończyć studia w 2022 roku

Akan to nieco formalne wyrażenie i może zostać pominięte o ile istnieje znacznik czasu. Najpopularniejsze znaczniki czasu to „besok” oznaczający „jutro”, a także bliżej nieokreślone „później dzisiaj” lub „następnym razem”. Innym popularnym znacznikiem czasu jest „nanti” oznaczające po prostu „później”.

• Saya makan nanti = Zjem później (dosłownie: Ja jem później)

2. Czas przeszły w języku indonezyjskim

W języku indonezyjskim czas przeszły tworzy się poprzez dodanie odpowiedniego znacznika czasu:

„Kemarin” oznacza „wczoraj” lub „przedwczoraj”:

• Kemarin, saya nonton film = Wczoraj oglądałem film (dosłownie: wczoraj, ja oglądam film)

„Pernah” oznacza „pewnego razu” lub „raz w życiu”:

• Saya pernah jalan-jalan ke luar negeri = Odbyłem (w swoim życiu) zagraniczną podróż

„Telah” lub „sudah” oznaczają „już” lub „właśnie”:

• Saya sudah makan = Ja właśnie zjadłem (dosłownie: Ja już jem)

„Tadi” oznacza „tuż przed” lub „chwilę temu”:

• Tadi, saya bertemu sama teman = Przed chwilą spotkałem mojego przyjaciela (dosłownie: Przed chwilą, ja spotykam przyjaciela)

„Dulu” oznacza „zanim”:

• Dulu, aku suka main futbol = Zanim polubiłem grę w piłkę nożną (dosłownie „Zanim, ja lubię piłkę nożną).

„Baru” to przymiotnik oznaczający „nowy” np. mobil baru – nowy samochód. Ale użyte w odpowiednim kontekście „baru może też oznaczać „właśnie”

• Aku baru makan = Ja właśnie zjadłem

„Yang lalu” może być używane jak angielskie „ago”

• 5 tahun yang lalu = 5 years ago = 5 lat temu

Czas przeszły można też utworzyć poprzez podanie dokładnej daty lub godziny

• Saya lahir tanggal 1992 = Urodziłem się w 1992 roku

3. Mówienie o rzeczach, które dzieją się teraz

„Lagi” jest najczęściej używane w rozmowach nieformalnych do mówienia o rzeczach, które dzieją się teraz. Umieszczone przed czasownikiem opisuje krótkie działania np. jedzenie, oglądanie filmu czy robienie zakupów

• Aku lagi makan = ja (teraz) jem

Z kolei „sedang” to bardziej formalne słówko używane do opisania zarówno krótkich jak i długich działań jak nauka języka czy praca

• Saya sedang cari kerja = Ja (ciągle) szukam pracy

4. Podawanie daty i godziny po indonezyjsku

Sposób wyrażania daty i godziny różni się w języku polskim oraz indonezyjskim. W bahasa należy dodać rzeczownik przed znaczkiem czasu aby określić czym jest ten znacznik

Podawanie godziny:

• Jam tiga = godzina trzecia

Dzień tygodnia:

• Hari Jumat = piątek

Miesiąc:

• Bulan April = kwiecień

Rok:

• Tahun 2017 = rok 2017

Konkretna data:

• Tanggal 10 Januari = 10 stycznia