Indonezyjskie nazwiska
Indonezyjskie nazwiska są niezwykłe ponieważ system ich nadawania i dziedziczenia nie został do dziś ustandaryzowany i różni się w zależności od regionu kraju, grupy etnicznej lub powiązań klanowych.
Oficjalnie w Indonezji mieszka kilkaset grup etnicznych. Wiele z nich na swoje unikatowe sposoby nadawania nazwisk, jednakże uogólniając dziedziczenie oraz posiadanie nazwiska w Indonezji nie jest obowiązkowe.
Powszechną praktyką jest, że każda osoba w rodzinie ma inne nazwisko np. Tony Kusuma i Lisa Chandraw mogą nazwać swoje dzieci Patricia Fransisca i Alex Kusnadi. Oczywiście jeśli ktoś chce przekazać nazwisko rodowe dzieciom to może to zrobić ale najczęściej dotyczy to ludzi bardzo bogatych lub sławnych, którzy zbudowali karierę na swoim nazwisku np. były Prezydent Indonezji Susilo Bambang Yudhoyono i jego syn Edhie Baskoro Yudhoyono, który też działa aktywnie w polityce.
W Indonezji nie istnieje rozróżnienie na imię i nazwisko. W różnych formularzach i oficjalnych dokumentach państwowych są rubryki „nama” i „nama lengkap” co dosłownie oznacza „imię” oraz „pełne imię”. Wynika to z faktu, że to co jest „nazwiskiem” w krajach zachodnich nie musi być nazwiskiem w Indonezji. Dotyczy to np. Bataków gdzie nazwisko jest nazwą klanu. Można tu przywoływać belgijskiego piłkarza indonezyjskiego pochodzenia Radja Nainggolan gdzie „Nainggolan” to jego nazwisko i jednocześnie nazwa jednego z klanów w grupie etnicznej Batak. Batakowie nie posiadają nazwisk, a jedynie drugie imię wskazujące na klan z którego pochodzą.
Swój unikalny system nadawania nazwisk mają ludzie z grupy etnicznej Minangkabau zamieszkujący Sumatrę. Przynależność klanowa tam określona jest matrylinearnie czyli w zależności od pochodzenia matki i to po matce dziedziczy się nazwisko.
W Indonezji można w ogóle nie posiadać nazwiska. Szczególnie popularne jest to na Jawie gdzie można spotkać ludzi o nazywających się Dede lub Anto. Pierwszy prezydent indonezji nazywał się po prostu Sukarno. Czasami imiona i nazwisko mogą się łączyć. Ktoś może mieć w dowodzie osobistym wpisane Srimulyani, a w paszporcie Sri Mulyani lub Ma’ruf w jednym dokumencie i Maruf w innym. Czasami nazwiska się skraca – Muhammad będzie zapisywanie w oficjalnych dokumentach jako „M” lub „MD” czego przykładem może być jeden z indonezyjskich ministrów Mafud MD.
Na Jawie istnieje też unikalny zwyczaj całkowitego zmieniania imion i nazwisk. Aktualny Prezydent Indonezji, Joko Widodo, urodził się jako Mulyono i gdy miał kilka lat jego rodzice zdecydowali o nadaniu mu nowego imienia w związku z tym, że był chorowitym dzieckiem, a nowe imię miało zapewnić mu zdrowie i powodzenie w życiu.
W krajach zachodnich imiona i nazwiska często są powiązane z ich pochodzeniem. Władimir kojarzy się nam z osobą z Rosji, a Fernández z kimś pochodzenia hiszpańskiego. Nie dotyczy to Indonezji. Wśród mniejszości chińskiej bardzo popularne jest nadawane swoim dzieciom zachodnio brzmiących imion jak Christopher, Maria, Thomas, Kristina, Stanley czy Anthony. I wbrew temu co sugerują imiona ci ludzie nie muszą mieć europejskich przodków ani europejskiego pochodzenia.
Dawniej wśród mniejszości chińskiej popularne były nazwiska z końcówką „jaja”. Jeśli będąc w Indonezji spotkacie kogoś o nazwisku np. Wijaja to na 90% będzie to etniczny chińczyk. Sytuacja Chińczyków jest wynikiem nacisków rządu w XX wieku na to by ci porzucali swoje tradycyjne, chińskie imiona i nazwiska.
Warto też pochylić się nad koszmarne długimi imionami tradycyjnie zarezerwowanymi dla osób spokrewnionych z lokalną arystokracją lub lokalnymi królami. Na Bali takim imieniem zarezerwowanym dla arystokracji jest „Anak Agung” np. Anak Agung Ayu Dewi Bagus Pertiwi Puspita. Przy czym taka osoba na co dzień będzie nazywana po prostu Ayu, z pominięciem całej reszty.
Brak nazwiska, nazwisko z jedną literą, posiadanie wielu nazwisk lub posiadanie różnych dokumentów z innym zapisem często powoduje chaos na lotniskach, problemy z zakupem biletów lotniczych i problemy gdy taka osoba chce wyemigrować do innego kraju i ubiegać się o pracę lub stały pobyt.
Chociaż rząd Indonezji teoretycznie akceptuje dziwaczne nazwiska lub ich brak to w dobie informatyzacji społeczeństwa, e-urzędów i bankowości internetowej brak nazwiska staje się często dużym problemem nawet w samej Indonezji, gdyż komputerowe systemy nie chcą przyjmować takich osób w internetowych formularzach. W ostatnich latach tradycja przegrywa z technologią, a coraz więcej Indonezyjczyków wybiera proste, dwu członowe imiona dla swoich dzieci by uniknąć niepotrzebnych problemów w przyszłości.